Klompen maken

Het oorspronkelijke ambacht


Het Ambacht:

 

Overige:

Het bekappen van een paar blokken

kapbijl en
              disselHet gereedschap dat de klompenmaker gebruikt voor het bekappen van een blok hout bestaat uit de kapbijl en de dissel, beide afgebeeld in fig. 6. Hij doet dit op het z.g. kapblok (fig 7).

Hakblok en
              pasplank



Het verwijderen
                van de schors


De klompenmaker neemt het blok hout en plaatst het midden op het hakblok. Hij houdt het blok een beetje schuin zoals op foto 6, en legt zijn duim zo dicht mogelijk tegen zijn wijsvinger om verwondingen te voorkomen. Dan verwijdert hij de schors met de kapbijl in een paar welgemikte slagen.

De eerste slagOp foto 6 en 7 is te zien, dat de klompenmaker het blok dat hij aan het bekappen is, midden op het hakblok heeft geplaatst.

Dat is iets waarop gelet moet worden, want mocht de kapbijl ineens afschampen, dan komt deze toch nog in het hakblok terecht. Dit kan gebeuren als gevolg van een onzuivere slag, maar ook als een spaander blijft zitten aan de bijl en dit niet gezien wordt.

De ene als
                voorbeeld voor de andereOp foto 8 is te zien dat de eerste klomp vervolgens als voorbeeld dient voor de tweede van het paar. Hiervoor wordt een z.g. pasplank gebruikt (fig 7).

En nu de rechtse klompDan vervolgt hij met de tweede, in dit geval de rechtse klomp (foto 9).




Als laatste in het kapproces wordt de klik of hak aangebracht. Op foto 10 en 11 is te zien dat er eerst een zaagsnede is aangebracht.

Het aanbrengen van
                de klikOeps! Da's fout hoor! De plaats van de zaagsnede hangt af van de lengte of maat van de klomp en de diepte van het model. Als richtlijn kan gegeven worden, dat de zaagsnede op ca. 1/3 van de achterkant van de klomp gemeten, wordt aangebracht (zie ook fig 8). De hoek die deze inkerving maakt, staat loodrecht op het loopvlak.

Het blok wordt in combinatie met het andere op het hakblok geplaatst en wel zo, dat het te bekappen blok op het andere steunt. De klompenmaker houdt de linkerarm naar buiten gebogen om de punt van de dissel te ontwijken.

Globale vormmaten
Opmerking: Wie goed naar foto 11 kijkt zal zien dat de klompenmaker een grove fout maakt: Hij laat de kapbijl op het hakblok liggen en dat is gevaarlijk. Deze dient hij eerst te verwijderen want deze zou op zijn voet kunnen vallen.

Het vergelijken
De pasplank dient ervoor om beide klompen goed met elkaar te kunnen vergelijken. Nu is te zien dat beide blokken op een kleinigheid na, al goed bij elkaar passen.

Er is duidelijk te zien welke een linkse en welke een rechtse klomp wordt. Ze moeten elkaars spiegelbeeld zijn.